Trong chiến dịch tranh cử của mình, Tổng thống Biden hứa sẽ cải cách nhập cư, và đây là một trong những ưu tiên hàng đầu của ông khi nhậm chức. Biden đã cho thấy rằng ông giữ đúng lời hứa sau khi công bố bản tóm tắt dự luật cải cách nhập cư sâu rộng trong ngày nhậm chức.
Nếu dự luật được ban hành, đây sẽ là cơ hội tốt cho 11 triệu người nhập cư không có giấy tờ hiện đang sống tại Mỹ để trở thành người nhập cư hợp pháp.
Bên cạnh những chính sách thay đổi tình hình nhập cư, dự luật của chính quyền Biden còn có 3 điểm chính:
- Cải cách hệ thống tòa án di trú.
- Cải tổ công tác quản lý biên giới Hoa Kỳ.
- Giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của việc di cư sang Mỹ không giấy tờ.
Con đường trở thành công dân Mỹ
Chính sách cải cách nhập cư của Biden giúp những người nhập cư không giấy tờ đáp ứng các điều kiện nhất định có được tư cách tạm trú trong vòng 5 năm. Sau khoảng thời gian này, họ có thể nộp hồ sơ xin thẻ xanh (thường trú) nếu vượt qua vòng kiểm tra lý lịch và được xác nhận có đóng thuế đầy đủ theo quy định pháp luật.
Ba năm sau khi nhận thẻ xanh, những người nhập cư có thể nộp đơn xin nhập tịch Hoa Kỳ nếu họ vượt qua các vòng kiểm tra lý lịch bổ sung, chứng minh được khả năng tiếng Anh cũng như hiểu biết về quyền và nghĩa vụ của một công dân Hoa Kỳ.
Một số cá nhân có thể bỏ qua quy định 5 năm tạm thời và xin thẻ xanh ngay khi dự luật ban hành, nếu họ nằm trong các trường hợp: Đến Mỹ khi còn là trẻ em (DREAMer), người có Tình trạng Được Bảo vệ Tạm thời và người làm nông không có giấy tờ .
Các điều khoản hợp pháp hóa này áp dụng cho tất cả người nhập cư không có giấy tờ ở Hoa Kỳ kể từ ngày 1 tháng 1 năm 2021.
Những thay đổi trong Hệ thống Tòa án Di trú
Dự luật yêu cầu chính phủ chỉ định luật sư cho những trẻ em không có khả năng thuê luật sư trong các vụ kiện về di trú. Chính phủ cũng được yêu cầu chỉ định luật sư cho người yếu thế khác trong một số trường hợp nhất định.
Bên cạnh đó, khôi phục quyền quyết định của quan tòa chính phủ đã bị Quốc hội loại bỏ vào năm 1996 để những người đang đối mặt với nguy cơ bị trục xuất có cơ hội ở lại Hoa Kỳ dù họ đang trong hoàn cảnh nào.
Việc thay đổi này cũng mở rộng “các lựa chọn thay thế cho việc giam giữ” chẳng hạn như Chương trình Quản lý Hồ sơ Gia đình, vì vậy người nhập cư không phải bị giam giữ trong suốt quá trình tố tụng tại tòa di trú.
Hiện đại hóa an ninh biên giới
Công tác quản lý biên giới theo dự luật sẽ thay thế bức tường biên giới của chính quyền Trump bằng hệ thống an ninh sử dụng “công nghệ thông minh” để phát hiện và xử lý các hoạt động trái phép.
Việc hiện đại hóa cơ sở hạ tầng biên giới tại các cảng hải quan là một phần quan trọng của kế hoạch này. Ngoài ra, chính quyền sẽ thúc đẩy tính chuyên nghiệp và đào tạo chuyên sâu cho các đặc vụ biên giới.
Giải quyết Nguyên nhân Di cư
Chính quyền Biden dự định bắt tay vào việc giải quyết triệt để nguyên nhân di cư bao gồm các tình trạng: đói nghèo, bạo lực, tham nhũng,…ở các quốc gia Trung mỹ khiến nhiều người di cư phải chạy sang biên giới Mỹ để tìm kiếm sự an toàn. Tương tự, dự luật cũng sẽ cho phép người di cư ở Trung Mỹ nộp đơn xin tái định cư dành cho người tị nạn tại Hoa Kỳ mà không cần phải rời khỏi đất nước của họ.
Bên cạnh đó, chính quyền Biden sẽ ưu tiên để con cái có thể ở bên cha mẹ thay vì tách họ ra như chính quyền Trump đã làm.
Cải tiến Hệ thống Nhập cư Hợp pháp
Dự luật cũng bao gồm các điều khoản nhằm cải thiện hoạt động của hệ thống nhập cư bảo lãnh thân nhân và nhập cư diện việc làm.
Theo đó, hệ thống nhập cư sẽ xử lý hết các hồ sơ tồn đọng, giảm thời gian chờ đợi và khôi phục các thị thực chưa được sử dụng hết từ những năm trước. Dự luật cũng sẽ nâng hạn mức thị thực cho mỗi quốc gia và loại bỏ thời hạn tái nhập cảnh 3 và 10 năm đối với những cá nhân nhập cư bất hợp pháp bị buộc rời Mỹ.
Nếu dự luật của chính quyền Biden được thông qua, đây sẽ là cuộc đại tu lớn nhất đối với hệ thống nhập cư Hoa Kỳ trong nhiều thập kỷ. Việc sửa đổi một số vấn đề bất bình đẳng trong luật và chính sách di trú Mỹ có thể phải đi một chặng đường dài để đạt được mục tiêu.